Páginas

jueves, 15 de noviembre de 2012

HARDWARE LIBREA



Denboraldi batez "Off" egon ondoren hemen nator berriz bueltan, RepRap proiektuarekin jarraitzeko asmoarekin (guztiz utzita izan dut denbora luzez), eta niretzako oso interesgarriak diren beste gai batzueri bueltak ematekotan. Hoixe dut gaurkoa, hardware libreari buruz zeozer idaztea.

Hardware hitza ordenagailuen (eta beste gaur egungo aparatu askoren) elektronika definitzeko erabiltzen badugu ere berez edozein gailuren estruktura fisikoa definitzeko balio du, hau da, Reprap-aren kasuan berau osatzen duen estruktura osoa hardware-a da (torloju eta beste elementu komertzialak barne). Software librearekin ez bezala orain gutxi arte ezin izan da definizio zehatz bat aurkitu hardware librearentzako. 2012-ko Martxoan Open Source Hardware (OSHW) elkartea sortu zen definizio bat emateko asmotan, kontuan izan behar da OSHW ez dela lizentzia bat, produktu bat hardware libre bezela definitzeko printzipioak ezarri nahi dituen elakarte bat baizik. Egokiagoa litzateke agian iturri irekia duen hardwarearen definizio dela esatea, gertatzen bait da software-aren kasuan, ez dela gauza bera Free software-a eta Open Source Software-a.

Historiari errepaso bat emanez gero ikusi daiteke Software eta Hardware librea eskutik jaio zirela, 60 eta 70. hamarkadetan. Software libreak, FSF (Free Software Fundation) eta Richard Stallman bere sortzailearen eskutik definizio bat jaso zuen, baina hardware-arentzat ez zen inor gauza bera egitera ausartu. Kontuan izan behar da hardware hitzaren definizioa ingeleraz oso zabala dela (http://www.thefreedictionary.com/hardware). Bestalde hizkuntza horrek "Free" hitzarekin izan dezakeen nahasketak ere ez du laguntzen definizio bat emateko garaian, free hitza libre edo doako bezela itzuli dezakegu, eta hardware edo software-a librea dela diogunean ez du esan nahi doakoa denik. Software munduan Red Hat jarri dezakegu adibide bezala, librea da baina ez da doakoa.

OSHW-a publikoa den eta edozeinek egin, eraldatu, banatu eta erabiltzeko aukera ematen duen makina, mekanismo, gailu edo objetu fisikoa da. Definizio zehatza ondoko web orrian aurkitu daiteke.

http://www.oshwa.org/definition/

Logotipo bat ere jarri diote:



Honetaz gain hardware konkretu bat librea izateko bete behar dituen baldintzak zeazten dira bertan, era labur batean esanda hauek dira bete behar diren baldintza batzuk:
  • Dokumentazioa publikoa izan behar du, diseinu artxiboak barne, beraien eraldaketa eta distribuzioa onartuz.
  • Beharrezko software-a eskeini diseinu artxiboak irakurri eta moldatzeko (iturri kodearen eraldaketa).
  • Moldaketak, redistribuzioa, salmenta eta manufaktura onartzen dituen lizentzia bat eskeini.
  • Lizentziak ezingo du erabilera mugatu.
  • Hirugarrengo baten software edo hardware-a onartu beharko du, naiz eta hau librea ez izan.
Puntu gehiago agertzen dira definizioan, eman errepaso bat lehen aipatutako estekan interesik badago. Definizio hau zehaztea garrantzi handiko pausu bati izan da GPL eta Creativecommos lizentziek eskaintzen duten askatasun eta malgutasuna aplikatu ahal izateko.

Bestalde alde legaletik begiratuta hardware-a patenteen legeak eragiten dio, industriaren munduan esplotazio eskubidea mugatzeko erabilia izan dena. Patente batek gaur egun  20 edo 25 urteko esplotazio eskubidea ematen du, eta bestetik marka komertzial bat egon daiteke atzean. Esan beharra dago hardware librearen barnean sartzen den produktu batekin negozioa egitea badagoela, eta hor dugu adibide nagusi bezala Arduino-ren kasua.

Azken finean gero eta hedatuago dagoen joera bat da, non edozeinek etxetik diseinuak igo ditzakeen, beste proiektu batzuetan parte hartu edo 3D inpresora bat izanik diseinu horiek objetu fisiko bihurtu.

Hauek dira hardware librearen barruan aurki daitezkeen adibide batzuk.

Arduino:

2005. urtean asmatutako plaka elektroniko txiki honek (kreditu txartel bat baino txikiagoa da) prototipoak garatzeko balio du. Software eta hardware-ak askatasuna ematen diote diseinatzaileari ia edozer gailu elektroniko sortzeko. Gomendagarria oso hurrengo dokumentala ikustea:


http://vimeo.com/18390711



RepRap:

3D inprimagailu honetaz zer esan aurreko ataletan esandakoaz gain? Laster nirea martxan izango dudala besterik ez.




OpenSPARC:

Mikroprozesadore libre bat egitea ere posible dela erakutsi nahi dute proiektu honekin.

Raspberry Pi:

Kreditu txartel baten tamainako ordenagailu merke bat. Nik badut nirea.



Simputer:

GNU Linux bat darabilen eta ohiko ordenagailutik ihesi doan proiektu librea.


Openmoko:

Telefono mugikor librea, izena agian ez zen inguru hauetarako egokiegia...

Zoybar:

Gitarra eta baxu libreak!! Zuk zeuk etxean muntatzeko eta probatzeko, oso interesgarria... 

Multiplo:

Robotak eraiki eta programatzeko aukera ematen duen mekano antzeko sistema. Beraien elektronika eta software librea garatu dute eta aldi berean Arduinorekin bateragarria izan daiteke. Aurrerago honi buruz hitzegiteko aukera izango dut ;).
 
Proiektu libreak askoz gehiago dira, crowdfounding-a mota honetako proiektuen hedapenean garrantzi haundia hartzen ari delarik, denak jartzea luzeegia egingo luke sarrera hau. 

Azkeneko datu bezala esan beharra dago sarrera hau prestatzen aritu naizen bitartean Raspberry Pi eta Arduino ez dituztela hardware libre bezela onartzen irakurri dudala (ikusi artikulu honen bukaerako komentarioak) baina ez dakit zein definiziotan oinarritzen diren hori esateko. Nahi duenak ikertzea badu, nik proiektu hauek duten askatasun maila altua nabarmendu nahiko nuke.


sábado, 31 de marzo de 2012

MAC OS X LION BIRTUALIZATZEN

VirtualBox erabili dut, Linux Mint 12 barruan. Hala ere bai windows-en edo beste edozein linux-en ere egin behar dena gauza bera izango da, kontutan izanik VirtualBox-en bertsiorik berriena darabiltela eta instalazioaren desberdintasunak sistema eragile bakoitzean. Ulertu beharra dago hau dena OSx86 delako mugimenduak eragin duela. Apple-en sistema eragilea beraiek saltzen duten makinetan instalatu daiteke soilik, horregatik erabiltzaile partikular batzuk mac kloniko bat sortu zuten, hackintosh deitu zutena eta PC batzuetan instalatzeko aukera ematen zuen bertsioei iAtkos izena jarri zioten. Nik iAtkos L2 bertsioa da instalatuko dudana, Mac OS X 10.7.2 Lion bertsioaren moldaketa bat. Hauetako bertsio bat eskuratzea nahiko erraza da, pirate bay-n bilaketa bat egin eta hor agertuko dira bertsio desberdinak.

Gehiago jakin nahi duenak honakoa irakurri dezake:

http://en.wikipedia.org/wiki/OSx86

Linux distribuzioetan VirtualBox programa biltegietan dator, baina kasu gehienetan ez da aurkitu daitekeen bertsiorik berriena eta horrek arazoak ekarri ditzake, bertsio zaharrenetan ez bait zegoen MacOS birtualizatzeko aukerarik. VirtualBox-en 3.2.0 bertsioa izan zer lehena aukera hori eskeini zuena, niki 4.1.10 bertsioa erabili dudalarik. Web orrian aurkitu daiteke bertsio berriena jaitsi eta instalatzeko aukera, nik hala egin dut.

VirtualBox-en informazio orria.
Windows-en instalazioa ohikoa izango da ere, fitxategia web orritik eskuratu eta exekutatu. Ubuntu edo Debian-en oinarritutako linux distribuzioetan (Linux Mint Ubuntun dago oinarrituta), synaptic pakete kudeatzailea erabili daiteke edo windows-en bezala instalatzailea eskuratu eta instalatu. Azkeneko aukera hau hartuz gero kontuan izan ez dela automatikoki eguneratuko.

Behin programa instalatuta dugunean, lehenengo gauza makina birtual berri bat sortzea da.





Irekiko den hurrengo leihoan zein sistema eragile birtualizatuko den aukeratu beharko dugu.


Hurrengoa makinak izango duen RAM memoria kantitatea eta disko gogorraren tamaina zeaztu beharko dira, nik 2G RAM eta 20G-tako disko gogorra aukeratu ditut.





Honekin makina birtuala sortuta izango dugu, instalatu aurretik ezarpenak aldatuko ditugu.


Ezarpen orokorrak dauden bezela utzi ditut.


Sistemaren barnean bi aldaketa, batetik disketea ezgaitu dut, puntu hau ez da garrantzitsua eta dagoen bezela utzi daiteke. Garrantzitsua Enable EFI ezgaitzea da bestela ezingo da instalatu.



Ikusi nola panataila hontan makinaren RAM memoria kantitatea aldatu daiteken, hau edozein unetan egin daiteke, makina itzalita dagoela noski.

Display barruan bi aldaketa egin behar dira ere, batetik bideo memoria maximoan jarri 128MB, eta bestetik Enable 3D acceleration gaitu.


Ia prest dago, orain gure instalazio irudia DVD irakurgailu birtualean sartu behar dugu, horretarako storage autatuta honakoa agertuko zaigu.


SATA controller azpian gure disko gogr birtuala dugu, eta IDE controller azpian DVD irakurgailu birtuala. Goiko irudian empty (hutsa) dagoela dio. Aukeratu eta gure iAtkos irudiaren bidea erakutsiko diogu.


Honekin prest dago makina instalazioa hasteko, horretarako ezarpenetatik irten OK sakatuz eta makina martxan jarri.


Utzi kargatzen botoirik ikutu gabe.


Aukeratu hizkuntza, euskaraz ez dago noski...


 Aurreraaa!!!


Baldintzak onartu, iAtkos buruzko informazio zenbait dator hor, irakurri nahi baduzu.


hurrengo pantailan badirudi ezin dela aurrera jarraitu, momentu hontan disko gogorra formateatu behar da aurrera jarraitzeko.


Utilidades barruan Utilidad de discos aukeratu behar da.


Orain gure disko gogor birtuala aukeratu eta borrar botoiari eman behar diogu, honekin diskoa formateatzea lortuko dugu.


Nahi diogun izena jarri diskoari, eta formatua mac os plus (con registro) izan behar du.


Utilidad de discos-etik atera.


Orain instalatzeko prest, autatu disko gogorra eta ema aurrera. Pantaila hontan personalizar botoia daukagu, hor klikatzen badugu konfigurazio menu batetara eramango gaitu, nik ez dut ezer aldatu. Menu hau oso garrantzitsua da makina birtuala ez den kasuan, hardware desberdinen driver-ak daudelako bertan. Makina birtualetan berriz ez du eraginik, batenbat probatu dut nik eta ez dut desberdintasunik nabaritu. Beraz hobe bertan ez sartzea.


Orain itxoitea besterik ez dugu.



Ez da dena 100%-an ondo ibiliko, lehenengo gauza instalazio ondorengo abixu ha da. Gainera itzaltzerakoan beti agertzen zaidan abixua da. Honek VirtualBox programaren bidez itzaktzera behartuko gaitu. iAtkos 7 bertsioa instalatzen baduzute (Mac OS X Leopard 10.5 dela uste dut) ez duzute arazo hau izango.


Panatailaren erresoluzio haundiena ere ezin izango da lortu, hau dena VirtualBox Guest Aditions delakoak ez daudelako mac-en kasurako. Guest aditions delakoak sistema birtual batek 100%-ko funtzionamendua izan dezan makina birtualean instalatu beharrekoak dira. Gaurko egunean Linux eta Windows sistemetarako existitzen dira baina ez Mac OS X-entzat.

Lehenengo aldiz abiaraztean konfigurazio pantaila batzuk agertuko dira, bete nahieran.









Puntu hontan ia bukatuta dago, teklatuaren konfigurazioa eskatuko digu. 




Hemen dago gure Mac OS X Lion birtuala!!


Soinua ez badabil onako driver hau instalatu daiteke Mac OS X birtualean. Pantailaren bereizmena aldatzeko egin beharrekoa pixkat konplikatuagoa da. Mac OS barruan Libreria / preferences / SystemConfiguration karpeta bilatu eta bertan preferences karpeta ireki. Bertan com.apple.Boot.plist artxiboa editatu eta bertan horrelako zeozer kopiatu:





Jarri behar den pantaila bereizmena, Mac OS martxan jarri eta segidan teklatuko beheranzko geziari emanez agertzen den menu batetan bilatu behar da. Video Info izeneko sarreran. Bertan VirtualBox-ek jasaten dituenak agertuko dira, ez dago 1920x1080, nik erabiltzen dudana. Hau Guest Aditions-ak ez ditugulako instalatuta egin behar da. Mac bertsio honetan gainera.


Uste dut hau izan dela dena, azkenean txapa dexentekua atera zait, norbait probatzera animatzen bada, bere esperientziak elkarbanatzera gonbidatzen dut.

jueves, 15 de marzo de 2012

REPRAP PROIEKTUA III

MUNTAIA MEKANIKOA I:

Makinaren muntaia burutzeko informazio guztia internet-en aurkitu daiteke erraz. Batez ere reprap-aren web orrian:


Nik hor datorrena jarraitu dut gutxi gorabehera, baina pausu batzuk desberdin egin ditudala onartu behar dut. Materialak osatzeko garaian kontuz ibili behar da, argi izanik ze inprimagailu modeloa eraikiko den aurrera jarraitu dezakegu, eta ondoko taularenbat jarraitzea gomendagarria da.

Mendel modeloarentzat hau jarraitzea gomendatzen da, kontuan izan libreoffice edo openoffice formatuan dagoela eta ingelesez gainera.

Prusa Mendel modelorako beste gida hau erabili beharko da.

Argi izan behar da zeintzuk diren X, Y eta Z ardatzak. X ardatza estrusio-buruak izango duen mugimendua adierazten du, Y ardatzak mahaiarena eta Z ardatzak gurdiaren igoera eta jeitsiera.

Behin estruktura osatzeko material guztiak eskura izanda, alboetako triangeluekin hastea da hoberena.





Nik ez nituen hasiera batean motorerik eta detektorerik muntatu, bakoitza libre da nahi duen bezala egiteko. Errespetatu beharrekoa berriz neurriak dira, irudian M3 eta J1 bezala agertzen direnak.

Ondoren bi triangeluak elkartu beharko dira, lehen bezala neurriak errespetatuz eta nahi duenak motoreak muntatuz.


 

Nire makinaren itxura aurreko pausuak burutu ondoren.
Lehenengo apusu hauek eman nituenean neurriak oraindik zeaztu gabe nituen eta transmisiorako beharrezko elementuak beranduago muntatzea erabaki nuen (gehienbat motoreak falta zitzaizkidalako eta ez nuen gehiago itxoin nahi muntaketa hasteko).

Ondoren Y eta Z ardatzak gidatzen dituzten elementuak muntatu nituen, doiketarako burbuilazko nibela kalibrea plomua (neronek egindakoa hari eta azkoin birekin , reprap wikian azaltzen den bezala) eta metro bat erabili nituen.


Y ardatzaren detaileak:







 
Z ardatzaren detaileak ondorengo irudietan ikusi daitezke:


  




 

Hau da oraingoz dena, hurrengorako transmisioa eragiten duten elementuei eta X ardatzari buruz hitz egingo dut.

ERREFERENTZIAK: